Błaźnice. Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce

Pragnienie opowiedzenia historii stało się podstawowym impulsem rozpoczęcia badań. Ich celem było opisanie ruchu teatralnej kontrkultury w Polsce z perspektywy doświadczeń jego uczestniczek, a co za tym idzie ? przywrócenie pamięci o twórczyniach nieuznawanych dotąd za pierwszoplanowe. Analizie poddałam doświadczenia pięciu wybranych uczestniczek tego ruchu ? Ewy Benesz, Anny Zubrzycki, Jolanty Krukowskiej, Ewy Wójciak i Erdmute Sobaszek ? zapośredniczone przez ich interpretację, zarówno w postaci prowadzonej przez nie narracji biograficznej, jak i podejmowanej działalności teatralnej.

Katarzyna Kułakowska, z Prologu

Książka Katarzyny Kułakowskiej jest opracowaniem na wskroś oryginalnym pod wieloma względami. Po pierwsze, porusza problematykę, która rzadko jest przedmiotem namysłu w krajowej humanistyce, a mianowicie czasy polskiej kontrkultury i kontestacji, ale widziane z perspektywy kobiecej i w świetle budowania utopijnych wspólnot teatralnych, w ramach których powstaje model ?teatru-rodziny?, jak się jednak okazuje ? o wszelkich cechach rodziny patriarchalnej. Po drugie, autorka wybrała fascynującą formę opowieści o dziejach teatru kontrkultury jako zjawiska zarówno historycznego, jak i ?otwartego?, kultywowanego do dzisiaj pod postacią kultury czynnej, idei Święta czy swoistego etosu twórczego życia. Oddała głos pięciu ważnym kobiecym uczestniczkom wydarzeń, które w perspektywie autoformatywnej i autoetnograficznej jednocześnie ?dają świadectwo?, co to znaczyło być kobietą w utopijnych wspólnotach i z jakimi ograniczeniami musiały się one borykać. Po trzecie, praca jest zarówno wybitnie erudycyjna, jak i literacko kunsztownie skonstruowana. Po czwarte wreszcie ? wybór kategorii doświadczenia jako naczelnego pojęcia operacyjnego pozwala na wykorzystanie koncepcji podmiotu nomadycznego i innych kategorii zapożyczonych od Rosi Braidotti, twórczo wszakże adaptowanych do kontekstu polskiej kontrkultury teatralnej. Nie wahałbym się nazwać tej pracy narracyjną historią teatru kontrkultury albo ? w innej tradycji teoretycznej ? podmiotową rekonstrukcją doświadczeń pokoleniowych kobiet w świecie kontrkulturowego etosu w wersji polskiej.

z recenzji Wojciecha Józefa Burszty