Brzydki człowiek i inne opowiadania

Wytworny koneser sztuki zamknięty w sycylijskiej samotni, chora kobieta z rozpaczy nawiązująca romans, spiker radiowy przekraczający granicę między rozumem a wyobraźnią ? oraz wielu innych bohaterów jedenastu opowiadań Włodzimierza Kowalewskiego ? stanowią przykład i próbę naszego własnego ścierania się z losem.

?Niech czytelnik wejdzie ze mną tam, gdzie sam chciałem być choć przez chwilę. Do neogotyckiego zameczku Zygmunta Krasińskiego w Opinogórze, do pokoiku pięknej kierowniczki poczty w zapadłej wsi na Wileńszczyźnie, do olsztyńskiego teatru, gdzie wielki Thomas Mann wygłosił odczyt, którego nigdy nie wygłosił. A także na podwórko mojego dzieciństwa przy ulicy Sienkiewicza w Olsztynku oraz do wnętrza wielu innych domów i ludzi?.

Każde z opowiadań ma swoje źródło w przeżyciach, fascynacjach, natrętnych myślach,  zasłyszanych historiach. Bohaterowie Włodzimierza Kowalewskiego są postaciami autentycznymi ? istnieją, istnieli lub mogli istnieć naprawdę. Czas też jest prawdziwy, bo przecież ?czasu opowieści? nie dotyczą przyziemne prawa przemijania. Opowiadania zamieszczone w tomie ukazały się w zbiorze ?Światło i lęk?, w antologii ?Autor przychodzi wieczorem?, a także w gdyńskim kwartalniku ?Bliza?.

To właśnie sekrety życia duchowego człowieka tak naprawdę interesują Kowalewskiego, a jedną z najważniejszych tajemnic jest wszak zagadka śmierci. Autor Światła i lęku uprawia tak naprawdę prozę psychologiczną, świetnie osadzoną w realiach czasów, w których przyszło żyć poszczególnym postaciom literackim. Dodatkowy walor tych opowieści stanowi niesamowitość, klimat fantastyki, a miejscami atmosfera grozy. Jest to zapewne świadectwo niewiary autora w możliwość racjonalnego zinterpretowania rzeczywistości. Potrzeba tajemnicy, potrzeba intensywnego życia duchowego to niezbywalne składniki naszego bytowania, zdaje się twierdzić pisarz. – Jarosław Klejnocki

Włodzimierz Kowalewski nie jest reprezentantem żadnej generacji pisarskiej ani też twórcą pokoleniowym ? przeciwnie: swojemu pisarstwu nadaje kształt przypowieściowy, stawiając przed nim większe wymagania niż dawanie świadectwa społecznych i politycznych konfliktów, albo wypełnianie zadań biograficznych. – Paweł Dudziak