Przystupa

Powieść łotrzykowska o młodziutkiej Polce, która w poszukiwaniu pracy wyrusza w świat. Los rzuca ją najpierw do Warszawy, potem do Sztokholmu, gdzie wplątana w bójkę portową, podejrzana o zabójstwo i ścigana listem gończym przez niedoszłą kochankę obserwuje życie ludzi, u których zatrudnia się jako sprzątaczka. Milcząca obecność tytułowej bohaterki uruchamia lawinę wydarzeń, wydobywa na jaw mroczne tajemnice, uwalnia skrajne emocje, które w końcu doprowadzają do zbrodni. Oczami tej dziewczyny oglądamy życie polskich katolików, szwedzkich protestantów, ateistów, miłośników natury, zdeklarowanych kosmopolitów i beznarodowców szukających korzeni i tradycji. Z perspektywy ?kosza na śmieci? przyglądamy się zwyczajom i nietypowym ciągotom seksualnym, przemocy i namiętnościom, pragnieniu władzy i obsesji robienia kariery, wzlotom i upadkom ludzi zarówno sławnych, jak i zwyczajnych, temu, co w ?typowych? domach skrywa się pod powierzchnią ?normalności?. Przygody sprzątaczki pakującej się w życiowe tarapaty po obu stronach Bałtyku to opowiedziana z ironicznym dystansem pikareska, która doprowadzi bohaterkę do samej siebie. Ja w pisaniu i czytaniu wierzę ciału i kiedy czytam coś dobrego, to wzbudza to we mnie dreszcz. A o dreszcze w literaturze chodzi. Grażyna Plebanek Strasznie mnie cieszy ta książka, bo pozwala uwierzyć, że jest w Polsce miejsce na pisarstwo kobiece spełnione artystycznie i interwencyjne, popularne i wyrafinowane. Top miesiąca. Agata Pyzik, ?Lampa” Emigracyjna opowieść Przystupy to historia tego, jak ze zwyczajności rodzi się nieprzeciętność. Bernadetta Darska, ?Lustro kobiet. O twórczości Grażyny Plebanek”, ?Pogranicza” nr 1 (72) 2008