Nowy Wyborny i Najtańszy KUCHARZ z Kartofli

Nowy

Wyborny i Najtańszy

KUCHARZ

czyli sposób sporządzania najsmaczniejszych

potraw

z Kartofli

tudzież użycie ich do różnych gospodarskich potrzeb.

Książeczka dla Bogaczów równie jak dla Ubogich

użyteczna, zawierająca kilkaset sposobów wypróbowanych robienia z kartofel rożnych zup, jarzyn, potrawek, sałat, legumin, wypiekanek i innych przyrządzeń na stół; oraz użycie ich dla bydła, jako też do wyrobów piwa, wina, kawy, mydła, świec i innych potrzeb domowych, według

Kartofle są jedną z najużyteczniejszych i najbardziej upowszechnionych roślin tak w ogólności w Europie, jako też i w naszym kraju w szczególności. Nieodrzeczy więc będzie przysłużyć się naszemu krajowi książką, nie wielką co do objętości, ale zalecającą się tem, że wszelkiego stanu i majątku gospodarz lub gospodyni, chociażby z kądinnąd wiadomości ich niezbyt rozległe były, może się w krótkim czasie łatwo i z zadowolnieniem obznajomić z nieskończonem mnóstwem użytkowania z tego produktu, a tem samem małym bardzo kosztem ulepszyć znacznie swoje domowe gospodarstwo.

Mnóstwo znajduje się książek u wszystkich prawie narodów, traktujących z mniejszą lub większą dokładnością o tym przedmiocie. W polskim atoli języku, ile nam wiadomo, bardzo mało, lub wcale nikt w tym już uprawiał. Historycznie jednak dowieść się to nie da. Właściwa zasługa przeniesienia ich do Europy, należy bez wątpienia sławnemu anglikowi, admirałowi Franciszkowi Drake. Poznał on je najprzód r. 1578, na południowem morzu, badź przy jakiem wylądowaniu w Peru samem, bądź też na jakich innych w pobliżu leżących wyspach; a ile one znaczą, przekonał się w nie jednym zaraz kłopocie, w jaki często wpadał z swoją okrętową czeladzią. Najprzód przywiózł je w swoim powrocie do Wirginii dokąd przybył 1585 roku, i gdzie się też zaraz o ich rozmnożenie postarał. Następującego 1586 roku puścił się z Wirginii do Anglii i przywiózł także kartofle ze sobą. Co było przyczyną że Wirginię za ich ojczyznę miano, gdy one tymczasem w Wirginii z większą się trudnością i mniejszym wydatkiem