La Pasionaria

Bohaterką „La Pasionarii” jest Dolores Ibárruri Gómez, słynna hiszpańska komunistka, która podczas Wojny Hiszpańskiej zapalała do walki tłumy republikanów, a po upadku Republiki wyjechała do Związku Radzieckiego, by wspierać stalinowski reżim. Antonina Grzegorzewska stworzyła portret kobiety silnej, zdesperowanej, pełnej pasji, która zatraca się w swojej walce i przestaje odróżniać dobro od zła. Akcja jej poetyckiego dramatu rozgrywa się w Hiszpanii i Związku Radzieckim, w wieku XX i współcześnie, a motywem zbliżającym różne plany czasowe i przestrzenne są w nim cierpiące dzieci. Siła wyrazu La Pasionarii zawiera się w języku, który łączy w sobie żar modlitwy i ogień walki, oraz plastycznej wizji, której centrum stanowi monumentalna wieża Tatlina – Pomnik III Międzynarodówki, skąd przemawia bohaterka. Dramat Grzegorzewskiej to także partytura muzyczna, skomponowana z dźwięków dochodzących z kopalni, kościoła, wiecu politycznego, wojennego okopu czy rockowego koncertu.

Z dwudziestowiecznej historii autorka wyabstrahowała jedną symboliczną postać i nasyciła ją tragedią całej epoki, której absurd dobrze wyraża pierwsze didaskalium: Faszyści kontra republikanie, czerwoni kontra frankiści, rebelianci kontra komuniści, komuniści kontra faszyści, konserwatyści kontra syndykaliści, powstańcy kontra republikanie, faszyści antyfaszyści, komuniści antykomuniści, faszyści komuniści, faszyści komuniści, faszyści komuniści, faszyści komuniści. Przeszłość nie determinuje jednak współczesności, czego wymownym znakiem jest w La Pasionarii akcja równoległa wobec przedstawionej – zbiorowy wysiłek hiszpańskich górników ratujących życie jednego chłopca.

Celem powołanego w roku 2020 programu DRAMATOPISANIE jest wspieranie najzdolniejszych polskich autorów sztuk współczesnych poprzez stworzenie im dogodnych warunków pracy, popularyzacja ich osiągnięć i upowszechnianie wiedzy o polskim dramacie współczesnym. Pomysł zrodził się z przekonania o wyjątkowej roli i możliwościach dramatopisarzy, którzy jak nikt inny potrafią wykryć i rozpoznać, krytycznie zinterpretować i symbolicznie rozwiązać nasze ukryte konflikty: wewnętrzne i zewnętrzne, indywidualne i zbiorowe.

Organizatorem programu DRAMATOPISANIE jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Środki na jego realizację pochodzą z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.