Fizymatenta. Felietony z lat 2004-2016

To książka, którą zabierzesz ze sobą w drogę. Tę krótką, tramwajem do pracy, dłuższą, weekendową – ale i taką na kraniec świata. Będziesz pożerać ją zachłannie, niczym babciny przysmak z dzieciństwa – od czasu do czasu wyjmując z gardła ość. Bo to opowieść niezwykła i niełatwa.

Przez kilkanaście minionych lat Kazimierz Kutz, wybitny reżyser, pisarz, działacz społeczny i polityk, na łamach katowickiego dodatku ?Gazety Wyborczej?, publikował felietony, w których co tydzień bez miłosierdzia tarmosił nasze paranoje, odzierał nas z codziennych małostek, kpił z zadufanych i uziemiał ideologicznie lewitujących. Od czasu do czasu żegnał też największych ? ludzi pięknych, swoich braci i siostry z polskiego Parnasu. I upominał się o Śląsk, najbardziej sponiewierany zakątek Polski. A wszystko to czynił z literacką klasą godną ?Kronik tygodniowych? Słonimskiego, pasją lekarza zatrutej polskiej duszy i gorzką intuicją śląskiego Wernyhory. Jak cały ten Kutz.

Kutz jest przekorny, prowokujący, miejscami ironizujący, ale jakże smakowity. Kiedyś ? minęło juz 27 lat ? był moim nauczycielem Śląska, tak jak wszystkich Polaków uczył Śląska w swoich filmach. Ta książka to dalszy ciąg jego śląskich rekolekcji.
Adam Michnik

Kazimierz Kutz ? urodzony 16 lutego 1929 roku w Szopienicach. Człowiek wszechstronny: wybitny reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny, scenarzysta, polityk, działacz społeczny, publicysta i pisarz. Całe życie związany ze Śląskiem. W czasie wojny wywieziony na roboty do Niemiec, po wyzwoleniu kończy gimnazjum w Mysłowicach, następnie Państwową Wyższą Szkolę Filmową w Łodzi. Zostaje asystentem Andrzeja Wajdy przy ?Pokoleniu?. Debiutuje w 1959 roku ?Krzyżem Walecznych?. Wyreżyserował ponad dwadzieścia filmów fabularnych, z czego sześć o Górnym Śląsku, oraz wiele sztuk teatralnych, w tym dla Teatru Telewizji. W latach 1997?2015 senator IV, V, VI i VIII kadencji, wicemarszałek Senatu V kadencji, oraz poseł na Sejm VI kadencji. Jest autorem książki ?Klapsy i ścinki. Mój alfabet filmowy i nie tylko?. W 2010 zadebiutował jako powieściopisarz książką ?Piata strona świata?. Wielokrotnie nagradzany za swój dorobek artystyczny. W 2005 otrzymał Złoty Medal ?Zasłużony Kulturze Gloria Artis? za wybitne osiągnięcia kulturalne rangi międzynarodowej, a w 2010 roku tytuł honorowego obywatela Katowic.

Fizymatenta – słowo to narodziło się dzięki wojnie francusko-pruskiej (1870-71), w której po raz pierwszy Ślązacy musieli służyć w armii niemieckiej. Kiedy Niemcy podbili Paryż i chłopcy zaczepiali panienki w wiadomych celach, często z ich ust padało zdanie: ?Faisez ma tante!?, czyli ?Weź się za moją ciotkę? (w gwarze: ?Podupcz se mojom ciotke!?; w znaczeniu: staruszkę). Zaadoptowane w gwarze dobrze przylega do spraw małych i większych, na przykład do losów Śląska.