Bereszit

?Bereszit? to wyjątkowe studium słów, terminów oraz pojęć nie tylko filozoficznych. Autor nie aplikuje, by jego opowieść ? droga, którą usiłuje przeprowadzić Czytelnika ? była rozprawą filozoficzną. Przedstawiona tu propozycja jest wysiłkiem podjętym w celu zrozumienia fragmentów świata doznanego w taki czy inny sposób. Na pierwszy rzut oka, analizowany tekst zaskakuje nagromadzeniem rozmaitych terminów, czasami zupełnie nieznanych naszej filozoficznej tradycji, a może lepiej byłoby powiedzieć ?obcych?, jednakże mocno wpisanych w namysł człowieka nad otaczającą go rzeczywistością. Wydawać by się mogło, że mamy tutaj do czynienia ze zbiorem luźno powiązanych ze sobą myśli ? ostatecznie jednak daje się zauważyć głęboki sens, jaki autor owej refleksji pragnie przekazać i poddać do rozważenia wszystkim Poszukującym?

Wychodząc od tego, co stanowi fundament świata (?petra?) oraz odróżniając w nim ?widzialny żwir? i wszystkie niewidzialne składowe bytu, Autor dokonuje swoistej analizy jego elementów. Dychotomia ?subiektywne ? obiektywne? prowadzi go poprzez kolejne dystrybucje: ?Stwórca ? stworzenie? oraz ?ja i realność? do rozrachunku ze sferą ludzkich przeczuć i snów (?morphea?).

?Bez Boga ?ten? świat rozpadłby się na mrowie światów?. ?Nie słowa i ich treść ? ale ?duchy?, które za nimi stoją ? tam/tu jest prawda?? Powyższe zdania, podobnie jak cały szereg brzmiąco obcy pojęć, w rodzaju: tohuwabohu, samsara, pradhana, ahamkara, akaśa czy glarea, mają swoje niepomierne, choć subtelne ugruntowanie. Podobnie jak zaskakujące, a jednocześnie zasadne okazują się być odniesienia teologiczne. Wystarczy wspomnieć ?duchy?, ?anioły?, ?mistyczne ciało Jezusa Chrystusa?, czy też sam tytuł ?Bereszit?, to znaczy ?na początku?.

Daje się odczuć pewien dyskomfort w lekturze, która wymaga znacznego wysiłku, by dotrzeć do zamierzonego przez autora sedna. Mimo to mamy wyjątkową możliwość zetknięcia się z filozoficznym abstraktem, na który składa się namysł wielu pokoleń. Znaleźć tu możemy wiele niespodziewanych, choć ostatecznie zasadniczych pytań ? pytań egzystencjalnych, pytań ważnych dla myślącej osoby ludzkiej: Co oznacza czyste, pierwotne ?ja?? Co istnieje? Jak rozległa jest dusza? Jak postrzegam siebie? Gdzie jest jedność, a gdzie różnica? Jaka jest przyczyna celowa świadomości? Co można poświęcić na rzecz trwania? Pytania te, choć bez jednoznacznej (czasami) odpowiedzi, dają posmak obcowania z tajemnicą, której zgłębienie leży w naturze homo viator, a każda z przywołanych idei ma moc rozpalić umysł do poszukiwania prawdy i właściwego sensu rzeczywistości.

Uważam, że praca jest niezwykle ciekawym i godnym uwagi wkładem w dotychczas prowadzone, a w ostatnim czasie ? szczególnie nasilone, dyskusje filozoficzno ? teologiczno ? światopoglądowe.

Franciszek Salezy Artur Nowak OFM

Kalwaria Zebrzydowska