Anatomia zamachu. O strategii i taktyce terrorystów

Książka powstała po to, by pokazać modus operandi terrorystów, którzy w ostatnich latach zorganizowali zamachy w Europie i USA. Analiza przebiega tu dwutorowo. Po pierwsze, w sposób szczegółowy scharakteryzowano pięć znaczących zamachów terrorystycznych, które zostały zorganizowane w ciągu ostatnich sześciu lat: w Nicei (2016), Orlando (2016), San Bernardino (2015), serię zamachów w Paryżu (2015) oraz serię ataków przeprowadzonych we Francji ? w Tuluzie i Montauban (2012). Każdy z zamachów został szczegółowo opisany według następującego schematu:

– zarys sytuacji (krótka charakterystyka wydarzenia, liczba ofiar, typ zamachu, lokalizacja),
– przebieg (szczegółowy opis wydarzeń, działania terrorystów minuta po minucie, zamieszczono mapy, plany sytuacyjne, zdjęcia obrazujące miejsca dokonania ataku i poziom zniszczeń),
– informacje o napastniku/ach (istotne informacje z życiorysów, szczegółowa analiza powiązań z organizacją terrorystyczną, przebieg procesu radykalizacji),
– taktyka (jaką taktykę i strategię wybrał/li zamachowiec/cy, jakie były jej konsekwencje, charakterystyka celu, analiza wszystkich czynników, które wpłynęły na przebieg zamachu, porównanie taktyk w przypadku podobnych zamachów),
– reakcja służb (tzw. first responders, jednostki, które brały udział w zatrzymaniu napastnika/ów, przebieg pościgu/obławy, okoliczności towarzyszące, plany sytuacyjne, przebieg działań KT),
– jak zamach opisuje organizacja terrorystyczna (omówienie taktycznej analizy zamachu wykonanej przez organizację terrorystyczną lub najważniejszych publikacji charakteryzujących zamach wydanych przez oficjalne media organizacji terrorystycznych).

Wybrano zarówno zamachy, w których udział salafickiej organizacji terrorystycznej (ISIS, AQ, AQAP) był oczywisty, jak i tzw. inspirowane zamachy dokonane przez sympatyków organizacji, którzy nie mieli potwierdzonych bezpośrednich kontaktów z organizacją, ale bądź to w którejś fazie zamachu zadeklarowali lojalność organizacji (tzw. bay?ah), bądź w toku śledztwa odkryto, że zamachowiec miesiącami czytał i oglądał filmy z egzekucji, propagandę czy podręczniki i instruktaże dla początkujących terrorystów przygotowane przez organizację.

Druga część książki to analiza tych oficjalnych publikacji organizacji terrorystycznych, w których w sposób bezpośredni organizacja namawia do zabijania ludności cywilnej zamieszkałej w państwach szeroko pojętego Zachodu (UE, USA). Przytoczono argumentację oraz sposób usprawiedliwiania takich ataków. Jednak najważniejsza część tego rozdziału to charakterystyka i analiza taktycznych instrukcji i podręczników publikowanych przez salafickie organizacje terrorystyczne przeznaczonych dla planujących przeprowadzić zamach zradykalizowanych dżihadystów, którym nie brakuje entuzjazmu, ale brakuje wiedzy i doświadczenia. Przywołano porady dotyczące ataków nożem, ataków z użyciem broni palnej, pozorowania sytuacji zakładniczej, konstrukcji IED, podpaleń, użycia samochodu w ataku terrorystycznym. Poradniki zostały przeanalizowane pod kątem:

– odbiorcy (dla kogo one powstają, ponieważ poziom profesjonalizacji tekstu wskazuje grupę docelową),
– potencjalnej przydatności (wartość merytoryczna instrukcji, poziom profesjonalizmu porad),
– potencjalnych konsekwencji takich publikacji (zarówno dla organizacji, napastnika, jak i społeczeństwa).

Trzeci rozdział jest podsumowaniem i diagnozą sytuacji. Pokazano, dlaczego zagrożeniem dla europejskiego bezpieczeństwa są tzw. powracający bojownicy, a także, dlaczego tzw. samotne wilki, czy może ?bezpańskie psy?, są niebezpieczne. Ponadto, na podstawie kilku przykładów z oficjalnych publikacji organizacji terrorystycznych pokazano, że terroryści także potrafią wydawać trafne sądy, przewidywać konsekwencje swoich działań i analizować rzeczywistość.

Książka jest podręcznikiem, jakkolwiek nie jest to podręcznik dla domorosłego dżihadysty. Zgromadzony materiał może posłużyć na zajęciach dydaktycznych, zwłaszcza na takich, na których taktyki działania i sposoby postępowania zamachowców są omawiane w celu zapobiegania podobnym zdarzeniom. Obszerne analizy dokonanych zamachów pozwalają zrozumieć, jak mogło do nich dojść, a także jaki modus operandi terroryści wybierają najczęściej. Ta część książki powstała z głębokiego przekonania, że o zamachu z Nicei można powiedzieć znacznie więcej niż: ?Ciężarówka wjechała w tłum pieszych?, a także w związku z faktem, że podobnych książek (jeszcze) nie ma. Z tej publikacji nie można się dowiedzieć, jak zrobić IED ani zorganizować zamach, ale autor pokazuje w niej, z jakich instrukcji korzystają ludzie, którzy karmieni propagandą, zachęcani nawoływaniami organizacji terrorystycznych, przygotowują właśnie swój pierwszy zamach terrorystyczny.