Rozważania o Bogu i bliźnim

ROZWAŻANIA METROPOLITY ANTONIEGO

Każdy wierzący człowiek biorący udział w nabożeństwach, sakramentach i innych posługach religijnych ma okazję do słuchania kazań, homilii czy rozważań o charakterze teologicznym. Chcąc nie chcąc, często ocenia ich wartość i poziom, a tym samym umiejętności krasomówcze mówcy, jego zdolność do przekazywania często złożonych treści. Łatwość przekazywania wiedzy, przystępność użytych sformułowań, klarowność wypowiedzi ? wszystkie te cechy świadczą o mówcy i jego talencie do żywego obcowania ze słuchaczami.

Wszystkie cechy wytrawnego kaznodziei posiadał zmarły kilkanaście lat temu metropolita Antoni (Bloom), którego sprawiedliwie i bez przesady nazwać można jednym z najwybitniejszych prawosławnych kaznodziejów współczesności. Chociaż z domu nie wyniósł on wychowania religijnego, to droga życia pewnego razu doprowadziła go na wykład wybitnego rosyjskiego teologa o. Sergiusza Bułgakowa. Od tego czasu pochłonęła go lektura św. Ewangelii, którą w swoich wspomnieniach określał jako początek pogłębionego życia duchowego. Mając niespełna 30 lat został mnichem, a w wieku 43 lat biskupem. Służył w Zachodnioeuropejskim Egzarchacie Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej aż do śmierci w 2003 r., w międzyczasie otrzymując doktoraty honoris causa Moskiewskiej Akademii Duchownej, Kijowskiej Akademii Teologicznej czy Uniwersytetu w Cambridge.

Będąc nietuzinkowym kaznodzieją, metropolita Antoni pozostawił po sobie nie tylko ogromny dorobek pisarski, ale i wiele kazań czy rozważań, które były zapisywane na nośnikach, a następnie wydawane drukiem. W języku polskim wydane zostały jego prace: ?Szkoła modlitwy?, ?Odwaga modlitwy?, ?Rozmowy o śmierci i umieraniu? i stosunkowo niedawno ?Obraz Boży w człowieku?.

Kontynuując przybliżanie polskiemu czytelnikowi twórczości metropolity Antoniego, Warszawska Metropolia Prawosławna wydała u schyłku tego roku książkę pt. ?Rozważania o Bogu i bliźnim?. To zbiór tekstów zebrany i opracowany przez Annę i Joachima Jelisiejewów, a podzielonych na dwie części. Pierwsza to 101 komentarzy do różnych fragmentów św. Ewangelii czytanych w cerkwiach podczas św. Liturgii. Druga zawiera 11 dłuższych rozważań. Teksty zostały przełożone przez Ałłę Matreńczyk, Joachima Jelisiejewa, Annę Jelisiejew i Jarosława Charkiewicza. Co ważne i wymaga szczególnego podkreślenia: wszystkie środki ze sprzedaży książki zostaną przeznaczone na ukończenie cerkwi Świętej Sofii ? Mądrości Bożej w Warszawie.

Komentarze ewangeliczne zawarte w książce urzekają lekkością, komunikatywnością i prostotą. Dotycząc wydarzeń minionych i odległych zawsze znajdują odniesienie w czasach nam współczesnych, co sprawia, że każdy z czytelników może i powinien odnaleźć w nich drogowskazy dla swojego życia. Nieco inny charakter mają zaprezentowane w publikacji rozważania. Są one dłuższe od komentarzy ewangelicznych, dzięki czemu jeszcze głębiej sięgają do meritum poruszanych tematów, co nie stoi w sprzeczności z przystępnością języka, jakim zostały wygłoszone czy napisane.

Nie ma cienia wątpliwości, że prezentowana książka znajdzie swoich wiernych czytelników w osobach duchownych, służąc im za inspirację i ułatwienie w przygotowywaniu własnych kazań i wystąpień. Z pewnością z chęcią i radością wezmą ją również w dłonie osoby interesujące się duchowością i życiem religijnym. I jedni, i drudzy będą po lekturze tej książki bogatsi duchowo, a skoro tak, to pewniej i odważniej, choć z pokorą i bojaźnią Bożą, będą stąpać po drodze prowadzącej ich ku zbawieniu.

Jarosław Charkiewicz

___________

Metropolita Antoni (Bloom), Rozważania o Bogu i bliźnim, Warszawska Metropolia Prawosławna, Warszawa 2020, s. 296.

Każdy z nas jest poświęconą ikoną. Zranioną, zniekształconą, ale wciąż obrazem Boga i świętością, Zadaniem naszego życia jest zobaczyć wszystko, co ocalało w tej ikonie, i odnowić, odrestaurować ją,
Często jesteśmy niewystarczająco wrażliwi, żeby przeżyć delikatny powiew Łaski Bożej, więc czasem ten powiew wchodzi do naszego życia jak burza.
Nie ma takiego człowieka, który w taki czy inny sposób nie znajduje się pod ochroną tej Modlitwy Pańskiej: Wybacz im, Ojcze, bo nie wiedzą, co czynią,
Kiedy następuje burza, nie powinniśmy się jej bać. Powinniśmy wiedzieć, że w samym jej sercu, w najstraszniejszym miejscu, gdzie wszystkie siły zła gromadzą się, by wszystko zniszczyć, stoi Chrystus i że wszystkie te siły rozbijają się o Chrystusa jak o skałę.
W Ewangelii wiele jest powiedziane; ale serce każdego Z nas reaguje to na jedno, to na drugie; i to, na co zareagowało moje czy twoje serce, to słowa, które Zbawiciel Chrystus powiedział do ciebie lub do mnie bezpośrednio.

KOMENTARZE EWANGELICZNE
Nowy rok
Nowy rok
Niedziela Świętych Praojców
Niedziela Świętych Ojców
Boże Narodzenie
Boże Narodzenie
Boże Narodzenie
Boże Narodzenie
Chrzest Pański
O świętym Janie Chrzcicielu
Ślepy Bartymeusz
Pasterz – w dniu świętego Jana Chryzostoma
Spotkanie Pańskie
O celniku Zacheuszu
Przypowieść o celniku i faryzeuszu
O synu marnotrawnym
O synu marnotrawnym
O Sądzie Ostatecznym
Niedziela Przebaczenia Win
Niedziela Przebaczenia Win
Triumf Prawosławia
Święty Grzegorz Palamas
Uzdrowienie sparaliżowanego
Zwiastowanie Matki Bożej
Niedziela Adoracji Krzyża
Niedziela Adoracji Krzyża
W połowie Wielkiego Postu
Święty Jan Klimak
Święty Jan Klimak
Święta Maria Egipcjanka
Niedziela Palmowa
Niedziela Palmowa
Niedziela Palmowa
Przed Płaszczanicą
Chrystus Zmartwychwstał!
Chrystus Zmartwychwstał!
Niedziela o Tomaszu
Niedziela Niewiast Niosących Wonności
Święta Maria Magdalena
Niedziela o paralityku
Niedziela o Samarytance
Niedziela o Samarytance
Niedziela o ślepcu
Wniebowstąpienie Pańskie
Wniebowstąpienie Pańskie – Pięćdziesiątnica
Niedziela przed Pięćdziesiątnicą
Pięćdziesiątnica
Dzień Świętego Ducha
Święto Wszystkich Świętych
Powołanie apostołów
?Nie troszczcie się..
Święty Sergiusz z Radoneża
O świętym Serafinie
O wierze setnika
O wierze setnika
Uzdrowienie dwóch opętanych
Paralityk i czterech jego przyjaciół
Dwóch ślepych i niemy opętany
Cud pięciu chlebów i dwóch ryb
Cud pięciu chlebów i dwóch ryb
Burza
Burza
Przemienienie Pańskie
Przemienienie Pańskie
Uzdrowienie opętanego chłopca
Przypowieść o nielitościwym dłużniku
Zaśnięcie Matki Bożej
O bogatym młodzieńcu
O dzierżawcach winnicy
Przypowieść o zaproszonych na ucztę
Rozmowa ze znawcą Prawa
Przypowieść o talentach
Uzdrowienie córki Kananejki
Narodzenie Matki Bożej
Narodzenie Matki Bożej
Podwyższenie Krzyża Pańskiego
Podwyższenie Krzyża Pańskiego
Cudowny połów ryb
Jak chcecie, tak czyńcie
Wskrzeszenie syna wdowy z Nain
Przypowieść o siewcy
Przypowieść o bogaczu i Łazarzu
Uzdrowienie opętanego z Gadary
Wskrzeszenie córki Jaira
O miłosiernym Samarytaninie
Przypowieść o nierozumnym bogaczu
Wprowadzenie Matki Bożej do świątyni
Zgarbiona kobieta, uzdrowiona w szabat
Przypowieść o zaproszonych na ucztę
O dziesięciu trędowatych
Święty Mikołaj Cudotwórca
O bogatym młodzieńcu
Wiara w człowieka
Święto Ikony Matki Bożej ?Nieoczekiwana Radość?
O Piśmie Świętym
Modlitwa wieczorna
O bojaźni Bożej
O Świętej Eucharystii
O świętości
O cudach
O trzeźwości

ROZWAŻANIA
Rozmowy o Ewangelii św. Marka – wstęp
O życiu chrześcijańskim
Zbawienie w życiu świeckim
Droga Krzyżowa Chrystusa
W drodze do Paschy
O Zmartwychwstaniu Pańskim
O śmierci
Cenny czas
Wiara Boga w człowieka
Duchowość pustyni
Modlitwa jako spotkanie