Outsiderzy, mistyfikatorzy, eskapiści w sztuce XX wieku. Studium postaw twórczych

Praca dr Małgorzaty Stępnik wprowadza czytelnika w fascynujący świat postaci artystów i postaw artystycznych, lokujących się poza akademickimi ujęciami historii sztuki i literatury. Działalność i twórczość tych artystów outsiderów wynika lub powiązana jest zazwyczaj z mistyfikacją. Często wiąże się z motywami podróży w czasie i przestrzeni realnej, ale też wyimaginowanej. Na tom składa się 9 rozdziałów, których ?bohaterowie?, odbijając się jakby w rozbitym i poskładanym zwierciadle, tworzą fantastyczną wizję XX wieku. W europejskiej kulturze często pisze się o depersonalizacji postaci, które w tłumie tracą indywidualne cechy i wygląd. W pracy Małgorzaty Stępnik zawarta jest odmienna pozycja. Pojawiają się w niej bowiem postaci nieistniejące, zmistyfikowane, które, jak pisze autorka ?zachowują pozór wysokiego prawdopodobieństwa?, takie, które choć nie istniały, ?powinny były istnieć?. […] Praca jest bardzo interesująca, bogata zarówno w nieznaną na ogół w Polsce faktografię, jak i przede wszystkim interpretacje, odwołujące się w szerokim zakresie do światowej literatury naukowej. Wprowadza ona do polskiej humanistyki nowe aspekty badawcze.
[Z recenzji Prof. zw. dr. hab. Jerzego Malinowskiego]

SPIS TREŚCI:

Rozdział I. WĘDRÓWKI GOLEMA

Duchy starego Josefova/
Konstelacje/Resentyment i lęk/ Mit skradziony/ Kreacja i eskapizm/ Golem powracający

Rozdział II.
BŁOGOSŁAWIONE BŁĄDZENIE. NA MARGINESIE DIASPORYCZNEGO MANIFESTU RONALDA B. KITAJA

Galut – Golah – Diaspora/ Error vs (t)error/ Tożsamość jako droga/
Diasporyczna estetyka

Rozdział III.
CZARNA BALLERINA i „CZŁOWIEK BEZ ŚWIATA?.
TWÓRCZE INKARNACJE ELEANOR ANTIN

Eleonory portret zwielokrotniony/
Nowy Jork – Kalifornia/ Szlachetny król, brodate święte i włosy Samsona/
Jewishness/Blackness/Otherness. Czarna baletnica Diagilewa/
The Man Without a World. Nostalgia i duchy sztetlu

Rozdział IV.
LUSTRA, MASKI, SOBOWTÓRY… MAYA DEREN I JEJ SIOSTRY W MASKARADZIE

Freud – Rank – Lacan. Podmiot w soczewce psychoanalizy/ Modliszka i Meduza/
?Merciless transfusion?. Duchowe podróże Mai/
Mnogie twarze Outsiderki

Rozdział V.
TRANSGRESJA I EKSTAZA. MISTERNE MISTYFIKACJE ROEE ROSENA

W zwierciadle Evy czyli sacrum ekscesu/
Zdumiewająca ?historia? Justine Frank

Rozdział VI.
?SURREALISTA W PRZYGODZIE?. MEKSYKAŃSKI EDEN EDWARDA JAMESA

Ku nieskończoności/
?To make the illogical logical?/
El Inglés i jego betonowe kwiaty

Rozdział VII.
METAFORA CZY REINKARNACJA? NIEZAMKNIĘTA HISTORIA MARII KOMORNICKIEJ I PIOTRA WŁASTA

Skrzydła Androgyne/
?Trauma narodzin??

Rozdział VIII.
POETKA INTELEKTUALNYCH WZRUSZEŃ. RZECZ O EKFRAZACH ZUZANNY RABSKIEJ

Życie utkane w strofy/
Intymne ?muzeum wyobraźni?

Rozdział IX.
OWOCNE NIEISTNIENIE. PIOTR SZMITKE I PARYSKIE SIMULACRUM

Peregrynacje. Autonarracje/
Niepodległa Monarchia Metawery