Wiosna, Lato, Jesień, Zima, czyli od obrzędów przejścia (pożegnania zimy i powitania wiosny) przez związane ze świętami kościelnymi, pracami gospodarczymi aż po te towarzyszące rodzinnym uroczystościom. To pory roku nadawały rytm zamkniętym cyklom życia człowieka i obrzędów, nieraz mających znaczenie symboliczne, a nawet magiczne. Za sprawą wystawy i katalogu ?Fotograficzne widzenie tradycji? będzie można poznać bliżej obrzędy najbardziej charakterystyczne dla Górnego Śląska, których wizerunki zostały utrwalone w latach 20. I 30. XX wieku przez działających na terenie Ziemi Gliwickiej fotografów. Materiał fotograficzny, który znalazł się w przedwojennej kolekcji gliwickiego Muzeum, był wielokrotnie wykorzystywany w latach 20. i 30. XX w. w regionalnych i lokalnych publikacjach książkowych (jak np. w Oberschlesien ein Land deutscher Kultur, Gleiwitz 1921), jak i ? a może przede wszystkim ? w wydaniach gazetowych. W szczególności zdjęcia te publikowano w ?Oberschlesien im Bild?, który był ilustrowanym dodatkiem do gazety ?Der Oberschlesische Wanderer? ? pisze we wstępie do katalogu Bożena Kubit. Jej badaniom zawdzięczamy odkrycie w kolekcji gliwickiego Muzeum między innymi cyklu fotograficznego Paula Schaua, którego zdjęcia również prezentujemy w ramach projektu. Wystawa i katalog ?Fotograficzne widzenie tradycji? stanowią w ten sposób interesujące badawczo połączenie płaszczyzny obrzędowości dorocznej z dawną fotografią. Jak pisze autorka we wstępie do katalogu: Obie te sfery w tym przypadku, w przypadku niezwykłego regionu, jakim jest Górny Śląsk, zasługują na szczególną uwagę. ?Zachowane na tym obszarze zwyczaje doroczne stanowią najbardziej zajmujący zespół, jaki jeszcze istnieje w granicach Polski. Większość tych zwyczajów należy też do najdawniejszych w Europie Środkowej. Nic też dziwnego, że to, co znajdujemy na Śląsku w zakresie dorocznych zwyczajów obrzędowych, zwraca powszechną uwagę przede wszystkim ze względu na swoją archaiczność? ? pisał przed pół wiekiem Mieczysław Gładysz, nestor polskiej etnografii, a także dyrektor Muzeum w Gliwicach w latach 1945?1951. Pomimo tego, że słowa te zapisane zostały ponad 50 lat temu, są one nadal aktualne, a tym bardziej odnoszą się do okresu międzywojennego, którego dotyczy niniejsza publikacja.
Zarówno katalog (zawierający około 150 archiwalnych fotografii), jak i wystawa udostępnione zostaną w językach polskim i niemieckim.
Publikacja towarzyszy wystawie „Fotograficzne widzenie tradycji. Obrzędy doroczne na Górnym Śląsku” która została zorganizowana przez Muzeum w Gliwicach w ramach programu „EtnoPolska 2020”. Projekt Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury.
Dodaj pierwszą recenzję “Fotograficzne widzenie tradycji. Obrzędy doroczne na Górnym Śląsku / Fotografische Wahrnehmung des Brauchtums. Jährliche Feierlichkeiten in Oberschlesien”