Polski świat znaków. Studia o herbarzu Szymona Okolskiego
Autor: Piskała Magdalena
Wydawca: Instytut Badań Literackich PAN
Odautorskie deklaracje stanowią klucz do zrozumienia książki, która jest monografią, ale monografią szczególną, bo pisaną nie z pozycji historyka heraldyki, ale filologa, choć może lepsze byłoby określenie ?historyk kultury?. Do historii kultury XVII wieku, a nie tylko do wąsko rozumianej historii heraldyki, należy bowiem Orbis Polonus - dzieło jak w soczewce skupiające wszystkie najważniejsze cechy i trendy epoki, w której powstało: zainteresowanie autora światem symboli czy po prostu pansemiotyzm oraz polihistoryzm i encyklopedyzm, którego nieodłącznymi składnikami były fascynacja światem natury traktowanym ciągle w kategoriach znakowych, różnego rodzaju mirabiliami i kuriozami, wszechstronna uczoność wywodu przejawiająca się cytatami i przypisami do ogromnej ilości autorów, retoryczność silnie zabarwiona parenezą i moralizatorstwem w duchu potrydenckiego katolicyzmu.
Odautorskie deklaracje stanowią klucz do zrozumienia książki, która jest monografią, ale monografią szczególną, bo pisaną nie z pozycji historyka heraldyki, ale filologa, choć może lepsze byłoby określenie ?historyk kultury?. Do historii kultury XVII wieku, a nie tylko do wąsko rozumianej historii heraldyki, należy bowiem Orbis Polonus - dzieło jak w soczewce skupiające wszystkie najważniejsze cechy i trendy epoki, w której powstało: zainteresowanie autora światem symboli czy po prostu pansemiotyzm oraz polihistoryzm i encyklopedyzm, którego nieodłącznymi składnikami były fascynacja światem natury traktowanym ciągle w kategoriach znakowych, różnego rodzaju mirabiliami i kuriozami, wszechstronna uczoność wywodu przejawiająca się cytatami i przypisami do ogromnej ilości autorów, retoryczność silnie zabarwiona parenezą i moralizatorstwem w duchu potrydenckiego katolicyzmu. [?]. Najbardziej wartościowa, a przy tym przemyślana pod względem kompozycyjnym jest pierwsza część książki poświęcona ?znakom erudycji?, w której przedstawiono źródła herbarza Okolskiego, ich rodzaj, rzeczywiste pochodzenie, sposób wykorzystania, a wreszcie funkcje, jakie pełnią w dziele, którego ?manifestacyjna uczoność? od początku była tyleż przedmiotem podziwu, ile podejrzeń o to, że ma charakter pozorowany, bo oparta jest na różnego rodzaju kompendiach czy też obfituje w takie czy inne błędy. Te podejrzenia weryfikuje autorka książki, z iście filologiczną akrybią tropiąc źródła, z których faktycznie korzystał dominikanin. [?]. (Z recenzji prof. dra hab. Wiesława Pawlaka)
Drugą część książki Autorka poświęciła rozważaniom nad techniką pracy Okolskiego jako genealoga i heraldyka. Podjęła też ważne pytanie o przynależność gatunkową dzieła, jakim jest Orbis Polonus. Pytanie to jest ważne, gdyż w mnogości form literackich poświęconych herbom lub wyzyskujących ich symbolikę ginie cecha dystynktywna dzieł ujmujących historycznie herby i genealogię, czyli herbarzy [?]. Nie ma wątpliwości, że książka będzie ważnym źródłem informacji dopełniających współczesne publikacje historyczne. Przyczyni się także do przewartościowania poglądów na temat poziomu naukowego siedemnastowiecznych kompendiów, które mogły prezentować, jak wykazała Autorka, dość wysoki poziom, zaprzeczając obiegowym opiniom o nienaukowości barokowych publikacji w Polsce. (Z recenzji prof. dra hab. Mieczysława Mejora)
Dodatkowe informacje
Komentarze i rencenzje
Brak ocen, komentarzy i recenzji.
Chcesz dodać komentarz lub ocenę?
Aby dodawać komentarze i oceny, musisz być zalogowany.