Widziałem Polskę zdradzoną

Arthur Bliss Lane (1894-1956) był amerykańskim dyplomatą. We wrześniu 1944 r. został mianowany przez prezydenta Franklina Delano Roosevelta ambasadorem USA przy rządzie polskim w Londynie, nigdy jednak nie pojechał do Anglii, by objąć tę placówkę.

Bliss Lane alarmował waszyngtońską administrację, że niepodległość Polski jest zagrożona i w jej obronie Stany Zjednoczone powinny czynnie przeciwstawić się Sowietom. Roosevelt odpowiedział mu jednak, że ma pełne zaufanie do Stalina i nie chce konfrontacji z Moskwą. Stanowisko ambasadora nie zostało uwzględnione podczas obrad Wielkiej Trójki w Jałcie i w Poczdamie. Nowy prezydent Harry Truman potwierdził nominację Bliss Lane’a, który w sierpniu 1945 r. przyjechał do Warszawy.

Przebywając w Polsce do lutego 1947 r. dokumentował postępującą sowietyzację kraju. Pisał o kulisach antyżydowskiego pogromu w Kielcach, który nazywał komunistyczną prowokacją. Wysyłał do Waszyngtonu raporty dowodzące, że wybory do sejmu w styczniu 1947 r. zostały sfałszowane.

Rozczarowany amerykańską polityką w Europie Środkowo-Wschodniej, po powrocie do USA sam poprosił o dymisję. Odszedł z dyplomacji i zajął się publicystyką. W 1948 r. wydał swe pamiętniki pt. Widziałem Polskę zdradzoną – jedno z najważniejszych świadectw historycznych tamtej epoki. Aż do śmierci pozostawał wielkim przyjacielem Polski, sponsorując pismo „The Polish Review” i publikując teksty o tematyce polskiej.