O niepodległą i demokratyczną Rzeczpospolitą. Z dziejów aktywności artystycznej i obywatelskiej Ignacego Jana Paderewskiego

Ignacy Paderewski wracał do Polski przez Gdańsk w towarzystwie oficerów angielskich 26 grudnia 1918 r. z misją zjednoczenia Polaków, porozumienia między Piłsudskim ? Tymczasowym Naczelnikiem Państwa a Komitetem Narodowym Polskim. O wypełnienie tej misji prosiły go rządy Stanów Zjednoczonych, Francji i Wielkiej Brytanii, a także Polonia Amerykańska, której był ideowym przywódcą w latach 1915-1918. Wracał, mając spośród Polaków po śmierci Henryka Sienkiewicza największy autorytet międzynarodowy jako kompozytor i mistrz fortepianu, jako wielki jałmużnik na rzecz zniszczonej przez wojnę Polski, cieszący się poparciem Stolicy Apostolskiej, prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona i wpływowych polityków Ententy. Wracał jako bezpartyjny działacz społeczny mimo członkostwa w Komitecie Narodowym Polskim, za którym stał autorytet zwycięskich mocarstw, Armia Polska we Francji dowodzona przez generała Józefa Hallera i inne polskie oddziały walczące po stronie Ententy. Rodacy, którzy go entuzjastycznie witali w Gdańsku, Poznaniu, na trasie kolejowej Poznań ? Warszawa, a przede wszystkim w samej stolicy, widzieli w nim męża stanu, który przyczyni się do międzynarodowego uznania Polski oraz uruchomienia pomocy żywnościowej i sanitarnej Amerykańskiej Administracji Pomocy (American Relief Administration) i będzie skutecznie bronić interesów Polski na konferencji pokojowej w Paryżu.