Bezpieczeństwo narodowe. Studium teoretyczne

Książka składa się z dziewięciu rozdziałów. W pierwszym z nich przedstawiono podstawy terminologiczne bezpieczeństwa. Wyjaśniono w nim ogólne, leksykalne rozumienie tego słowa, jego obiektywny i subiektywny charakter, a także scharakteryzowano bezpieczeństwo jako stan i proces oraz jego wewnętrzny i zewnętrzny wymiar.
Rozdział drugi poświęcony jest przedstawieniu bezpieczeństwa jako podstawowej potrzeby i jednocześnie naczelnej wartości człowieka i grup społecznych. Scharakteryzowano w nim także szczegółowe treści składające się na ogólne pojęcie bezpieczeństwa jako wartości, często określane mianem wartości chronionych, składników bezpieczeństwa czy też wartości bezpieczeństwa.
Przedmiotem trzeciego rozdziału są psychologiczne aspekty bezpieczeństwa, a zwłaszcza jego braku. Opierając się na literaturze z zakresu psychologii, w rozdziale wyjaśniono sposób odczuwania braku bezpieczeństwa, czyli stan psychiczny człowieka wywołany postrzeganiem czynników zagrażających jego najważniejszym wartościom. Opisano także stres i frustrację jako reakcje na sytuacje trudne, do których niewątpliwie zaliczają się te łączące się z brakiem bezpieczeństwa. Ostatni podrozdział poświęcony jest stresowi pola walki, który wiąże się z warunkami ekstremalnie trudnymi, takimi jak działania zbrojne.
W rozdziale czwartym podjęto próbę uporządkowania problematyki bezpieczeństwa, przyjmując za podstawę perspektywę podmiotową. W tym celu zastosowano metodologię poziomów analizy bezpieczeństwa, opartą na hierarchicznej strukturze społeczeństwa Ziemi. W rozdziale wyjaśniono jej istotę, w tym ramowy układ podmiotów bezpieczeństwa.
Ogólna charakterystyka wyodrębnionych poziomów analizy bezpieczeństwa jest treścią rozdziału piątego. Przedstawiono w nim w zarysie zakres treści składających się na poszczególne poziomy analizy bezpieczeństwa, czyli: system międzynarodowy, podsystem międzynarodowy, poziomy jednostki, subjednostki i człowieka.
Systematyzacja przedmiotowego wymiaru bezpieczeństwa składa się na rozdział szósty. Przedstawiono w nim istotę takiego ujęcia bezpieczeństwa oraz wyjaśniono metodologię jego sektorowej analizy. Wykazano także współzależność wyodrębnionych sektorów bezpieczeństwa i uzasadniono potrzebę syntezy wyników analizy sektorowej. W części końcowej rozdziału dokonano integracji podmiotowego i przedmiotowego wymiaru bezpieczeństwa oraz dokonano typologii zagadnienia.
W rozdziale siódmym przedstawiono ogólną charakterystykę wyodrębnionych sektorów analizy bezpieczeństwa: politycznego, militarnego, ekonomicznego, ekologicznego, kulturowo-tożsamościowego i bezpieczeństwa powszechnego.
Szanse, wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa, ze szczególnym uwypukleniem tych ostatnich, są treścią rozdziału ósmego. W części tej przedstawiono ich podstawy terminologiczne oraz związane z nimi, a czasami zamiennie stosowane pojęcia: ryzyko i sytuacje ryzykowne. Usystematyzowano także liczne rodzaje zagrożeń bezpieczeństwa.
Rozdział dziewiąty skupia się na wyjaśnieniu sytuacyjnych i psychologicznych czynników percepcji zagrożeń bezpieczeństwa i związanym z nimi poczuciem bezpieczeństwa. Wyjaśnienie sposobów postępowania człowieka wobec zagrożeń bezpieczeństwa podsumowuje rozważania w tym rozdziale.
Autor ma nadzieję, że monografia objaśnia teoretyczne aspekty wiedzy, umożliwiające właściwe rozumienie bezpieczeństwa. Prezentacja dotychczasowego piśmiennictwa z zakresu teoretycznych aspektów bezpieczeństwa oraz integracja wiedzy związanej z bezpieczeństwem wynikającej z różnych dziedzin nauki w jednym opracowaniu powinny ułatwić studiowanie tematyki bezpieczeństwa, bez konieczności sięgania do specjalistycznych pozycji z innych dyscyplin nauki.

(Fragment Wstępu)