Mowa nienawiści

Wiersze Xawerego Stańczyka łączą perspektywę społeczną, polityczną i osobistą. Nie są jednak – co dla mnie szczególnie ważne – publicystyczne. Stańczyk wielokrotnie zabiera „głos w sprawie”, lecz niczego nie narzuca. Jego utwory są gniewne i przenikliwe, lecz przy tym niepozbawione współczucia i współodczuwania. Autor bowiem zawsze stoi po stronie słabszych i skrzywdzonych. Przeszłość łączy się tu z teraźniejszością, w ciemnej materii miasta pojawiają się znienacka prześwity, krzyk ustępuje milczeniu, a podmiejskie pejzaże zazieleniają zimny, czarny i trupi krajobraz.
Urszula Honek

Xawery Stańczyk – autor tomów poetyckich: nominowanego do Nagrody Literackiej Nike Skarbu Piratów (2014) i Handluj z tym (2015), a także nominowanej do Nagrody Giedroycia monografii naukowej Macie swoją kulturę. Kultura alternatywna w Polsce w latach 1978–1996 (2018) na podstawie doktoratu uznanego przez Narodowe Centrum Kultury za najlepszą rozprawę doktorską z nauk o kulturze (2016). Wiersze i opowiadania publikował m.in. w „Lampie”, „Twórczości”, „Wakacie”, „Wyspie” i „Wizjach”. Laureat stypendium artystycznego m.st. Warszawy (2015) i stypendium poetyckiego Staromiejskiego Domu Kultury w Warszawie (2021). Pracuje jako badacz, wykładowca i redaktor.