Jak przypadek i głupota zmieniały losy świata. Czynnik zwrotny w bitwach

Sednem wojny jest bitwa. Nie ma jednak żadnej żelaznej formuły, która pozwalałaby ją wygrać.
Wielkie, doskonale uzbrojone armie nieraz ponosiły klęskę. O zwycięstwie nie zawsze rozstrzygała siła ognia, talent dowódcy czy odwaga żołnierzy. Los wielu bitew przesądziły czynniki nieprzewidywalne: inteligencja lub jej brak, nieoczekiwana brawura jednego człowieka lub czyjaś niekompetencja, a czasem kaprys pogody. Przypadek. W terminologii militarnej zjawisko to ma swoją nazwę: czynnik zwrotny.
? Drewniany koń, Troja 1148 p.n.e.
? Bosonogi motłoch, Azincourt 25 października 1415
? Garść gwoździ, Waterloo 18 czerwca 1815
? Czwarty rozkaz, Bałakława 25 października 1854
? Policzek, Tannenberg 28 sierpnia 1914
? Tajemnica Sorgego, Moskwa 6 grudnia 1941
? Śmierć jednego człowieka, Wietnam 1968
? Czynnik Zero, Zatoka Perska 17 stycznia 1991