Niepokorna, niezłomna Krystyna Skarbek

W najnowszej książce pt. Niezłomna, niepokorna. Krystyna Skarbek  zbudowałam dynamiczną opowieść o losach pięknej, wrażliwej kobiety, która swą odwagą i stanowczością w działaniu zawstydza niejednego mężczyznę. Wojenna zawierucha wymieszała wszystko. Czy torturowany więzień pozostanie człowiekiem? Kto jest bohaterem, a kto zdrajcą? Czy jest  granica między odwagą a głupotą? Christine Granville, bo takim pseudonimem posługiwała się Krystyna Skarbek w służbach brytyjskiego wywiadu, nie jest postacią kryształową. Winston Churchill nazywał ją swoją najlepszą agentką, ale trzy lata wojny spędziła bezczynnie w Kairze, podejrzana o współpracę z Niemcami. Czy w życiu miała dużo szczęścia, czy była dobrą rozgrywającą? Na pewno warto poznać jej osobistą relację.

Akcja powieści rozpoczyna się w żeńskim gimnazjum, z którego Skarbkówna została wyrzucona z powodu podpalenia szat liturgicznych księdza odprawiającego mszę w święto Matki Bożej Gromnicznej. Wezwani na rozmowę przez przeoryszę i proboszcza rodzice, Stefania Goldfeder, z pochodzenia Żydówka, córka warszawskiego bankiera i zubożały hrabia Jerzy Skarbek herbu Awdaniec, nie pierwszy raz muszą tłumaczyć wybryki swojej latorośli. Dla ojca Krysia jest oczkiem w głowie, to z nią, a nie jej bratem, szusuje na nartach w Zakopanem, dojeżdża młode konie i poluje na kaczki. Od niego niesforna panienka dowiaduje się, czym jest patriotyzm i oddanie dla kraju. Kiedy ojciec umiera Skarbkówna musi szybko dorosnąć. Poszukać pracy, bo ojciec zostawił sporo długów, męża, ale też nietypowych dla hrabianki źródeł adrenaliny. W latach trzydziestych wielokrotnie przekracza słowacką granicę, więc kiedy wybucha wojna  wydaje się doskonałą kandydatką na kuriera. Może zbyt doskonałą, bo kiedy gestapo wypuszcza ją – nie kończąc przesłuchania – Polacy i Brytyjczycy przestają wierzyć w jej czyste intencje.

Krystyna Skarbek była partnerką Andrzeja Kowerskiego. To z nim miała spędzić resztę życia. Niestety los chciał inaczej. Przed dzień wyjazdu do Belgi, gdzie uwcześnię mieszkał Andrzej, który również w czasie wojny był agentem Wywiadu Brytyjskiego, Krystyna zostaje zamordowana przez zakochanego do obłędu Irańczyka Dennisa Muldowney’a, miało to miejsce 15 czerwca 1952 roku, w Hotelu w Shelbourne, w którym mieszkała po wojnie. Była zbyt młoda, żeby umierać, 1 maja skończyła 44 lata.

Z Andrzejem Kowerskim byli przyjaciółmi z dzieciństwa.

Nie zanudzam czytelników długimi opisami. Dialogi bohaterów łatwo można byłoby adaptować na filmowy scenariusz. Narracja w pierwszej osobie uwiarygodnia bohaterkę i zmniejsza dystans. Dziś niełatwo identyfikować się z Krystyną Skarbek, bo czasy mamy inne – na szczęście – ale optymizmem i wiarą w siebie można się od niej zarazić. Można też sporo dowiedzieć się o wojennych realiach, znacznie bardziej zagmatwanych niż to opisują podręczniki historii.

Kilka opinii czytelniczek

„Historia niezwykłej kobiety opisana na tle II Wojny Światowej, z licznymi „smaczkami” historycznymi skłaniającymi do poszerzania wiedzy. Wartkie dialogi, inteligentny humor, brak nużących opisów. Historia opisana tak umiejętnie, że cały czas daje wrażenie towarzyszenia bohaterce w tych niezwykłych przygodach. Choć książka ma prawie 400 stron, to zbliżając się do jej końca już odczuwa się żal jej zakończenia. Fabuła, refleksje pozostają z czytelnikiem na długo. Szczerze polecam!”

„Prawie cała historia to same dialogi, szybkie sceny, nieustanna zmiana miejsca i scenerii. Trzeba być uważnym, aby się nie zagubić w szybkim tempie i przeskokach czasowych. Krótkie rozdziały są odzwierciedleniem epizodów z życia bohaterki, akcji i zdarzeń, w których uczestniczyła. Przekazaniem historii przez samą bohaterkę sprawia, że czytelnik jest blisko całej akcji, ma możliwość wczuć się w rolę i położenie bohaterki, bardzo udzielają mu się jej emocje i przeżycia. Odbiorca żyje życiem Krystyny Skarbek, sam jest bohaterem tej czarującej opowieści. Spotkanie z Krystyną Skarbek w tej formie skłania czytelnika do sięgnięcia po więcej, do zgłębienia jej losów. To bohaterka, z którą trudno się rozstać. Warto brać z niej przykład, jest znakomitym wzorem do naśladowania. Jej optymizm jest zaraźliwy. Otwierał wszystkie zamknięte drzwi i pozwalał rozwiązywać sprawy, które wydawały się przegrane i niemożliwe do realizacji. Ale oczywiście nie dla niezłomnej Krystyny Skarbek.

Znakomita historia, z pełnym przekonaniem zachęcam do poznania losów Krystyny Skarbek od kuchni, pełnych intymności i wewnętrznej głębi.” Książka nominowana w konkursie „Najlepsza książka na wiosnę’, kategoria z historią w tle.