Szkło Metal Detal. Architektura Gdyni w szczegółach

Ilustrowany katalog z wystawy ?Szkło, Metal, Detal. Architektura Gdyni w szczegółach?. Organizatorzy – miasto Gdynia oraz Muzeum Miasta Gdyni ? prezentują unikalne eksponaty, które mieszkańcy modernistycznych, zabytkowych kamienic zapragnęli uchronić od zapomnienia.

Gdynia jest wyjątkowym przykładem miasta budowanego wraz z portem od podstaw, stąd nazywana bywa morską stolicą kraju. Związek z Bałtykiem w sposób symboliczny podkreśla unikatowe pod względem urbanistycznym i krajobrazowym rozwiązanie, jakim jest pirs usytuowany na przedłużeniu reprezentacyjnej osi miasta. Nie ma na świecie wielu miast, których całe śródmieścia powstały w duchu awangardy modernizmu. Można je wyliczyć na palcach jednej ręki: Tel Awiw, Brasilia, Asmara i właśnie Gdynia. Przy czym gdyński modernizm jest szczególny. Bardzo morski. Budynki przypominają transatlantyki. Z balkonami jak mostki kapitańskie. Z nadbudówkami i masztami flagowymi. Przestronnymi przeszklonymi tarasami jak pokłady statków. Z oknami w kształcie bulajów i ścianami zaokrąglonymi na wzór kadłubów okrętów.

– Miasto budowane jako polskie marzenie, ?okno na świat?, w ramach ambitnego planu gospodarczego, było jednocześnie polem do popisu dla młodych polskich architektów, urbanistów, dekoratorów i projektantów wnętrz ? mówi Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni. – Choć trudno w to dziś uwierzyć, biorąc pod uwagę skalę przedsięwzięcia, całe modernistyczne śródmieście Gdyni ukształtowało się w bardzo krótkim czasie – jednej tylko dekady lat 30. dwudziestego stulecia.

Unikalne eksponaty często ratowano z kontenerów wystawianych podczas remontów, wystawek, piwnic. Choć mieszkańcy decydowali się na zmianę wystroju, nagle okazywało się, że drobne elementy takie jak choćby okienna klamka czy końcówka spłuczki do toalety są niepowtarzalnymi dziełami sztuki. Tak powstała wystawa ?Szkło, metal, detal. Architektura Gdyni w szczegółach?.

– Wystawa daje możliwość obejrzenia detali z bliska, zwrócenia uwagi na właściwości materiałów, z których są wykonane: chłód szkła, połysk metali, chropowatość tynków, gładkość matowych gorsecików* ? twierdzi Anna Śliwa, kurator wystawy. – Większość eksponatów pochodzi ze zbiorów Muzeum Miasta Gdyni, Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków i Mini Muzeum. Ale zanim trafiły one do każdej z kolekcji, miały swoją, często bardzo burzliwą, historię. Ocalone z kontenera z gruzem, znalezione na wystawce, zachowane podczas prac remontowych, wreszcie ? przyniesione przez pasjonatów, przetrwały i są ciekawym świadectwem swoich czasów.